Motyw tańca w polskiej literaturze



Motyw tańca w polskiej literaturze (na wybranych przykładach). Taniec śmierci - polonez - tango - walc - chocholi taniec. Są to tańce, które stały się "bohaterami" polskiej literatury, nabrały symbolicznego wymiaru. "Rozmowa Mistrza Polikarpa ze Śmiercią" - autor zwraca się do czytelników - szczególnie tych, którzy nie zwracają uwagi na to, że sami też kiedyś umrą - z przestrogą, że śmierć dosięgnie każdego. W utworze nawiązuje do charakterystycznego motywu średniowiecza - Dance macabre czyli taniec śmierci. Śmierć zaprasza do tańca wszystkich, od krolów po kmiotków, zrównuje stany, naśmiewa się z ziemskich wartości. Celem jest przestroga, iż życie ziemskie jest tylko chwilą wobec wieczności i wszelkie ziemskie dobra są dla człowieka marnością nie wartą zabiegów i starań, natomiast życie wieczne jest prawdziwą wartością, do której warto dążyć.W renesansie taniec opiewa urodę życia i świata - przykładem jest "Pieśń świętojańska o sobótce", w której autor przedstawia uroczystość świętojańską polegającą na tańcach dziewcząt wokół rozpalonego ogniska. Tańcza parami i śpiewają pieśni kultywując w ten sposób tradycje ludowe. Wieś jest spokojna i wesoła, jej mieszkańcy po skończonej pracy z czystym sumieniem mogą bawić się i tańczyć. Odświętnie ubrane panny flirtują z kawalerami, którzy popisują się odwagą i zręcznością. Motyw tańca posłużył tu Kochanowskiemu do przedstawienia uroków wsi, ustabilizowanego i samowystarczalnego życia ludzi mieszkających z dala od miejskiego gwaru: "Wsi spokojna, wsi wesoła, który głos twej chale zdoła".Polonez pochodzi z "Pana Tadeusza" A. Mickiewicza. Jest symbolem pojednania, optymizmu, nadzieją na przyszłość. Jest także symbolem przemijającej Polski szlacheckiej z jej wadami i zaletami, z całą szlachecką tradycją oraz jest podkreśleniem patriotyzmu jako nadrzędnej wartości człowieka.Taniec chocholi to taniec tragiczny - kończy słynne "Wesele" S. Wyspiańskiego. Wprawia w monotonny, letargiczny krąg uśpionych bohaterów dramatu, którzy nie umieli skorzystać z wielkiej szansy wspólnego czynu powstańczego. Taniec ten ma charakter symboliczny - jest to ocena świadomości społeczeństwa głuchego na wszystko, jakby pogrążonego we śnie. A jednak nie jest to taniec zupełnie pesymistyczny, Chochoł zawodzi żałobnie, lecz jest przecież różą zawiniętą w słomę na czas zimy - jest ideą odłożoną na lepsze czasy. Poza tym polskie oberki w czasie wesela służą Wyspiańskiemu do podkreślenia odrębności dwóch środowisk: chłopskiego i inteligencji. Chłopi kultywują tradycje, noszą ludowe stroje i czapki z pawimi piórami, czują się emocjonalnie związani z rodzinną ziemią, a inteligencja brata się z ludem hołdując panującej modzie, nie rozumie jednak uczuć patriotycznych ludu. Tango ma podobną rolę w dramacie Mrożka pod tym właśnie tytułem. Kończy walkę - próby intelektualnego ładu, który chciał przywrócić Artur. Tango symbolizuje tu powtarzalność historii i prawidłowość rewolucji, a na koniec tańczy je zwycięzca prymitywny, reprezentujący siłę i totalitaryzm - Edek. Lecz tango jest jeszcze bardziej pesymistyczne niż taniec chochoła. Oznacza bowiem zwycięstwo taniej, masowej kultury, klęskę idei uduchowionej czy choćby intelektualnej. Walc to tytuł pięknego wiersza Cz. Miłosza - taniec, który wypełnia salę balową na Sylwestra roku 1910. Uspokaja, kołysze, wprawia przestrzeń w ruch. Lecz podobnie jak w Weselu, nadchodzą i zakłócają jego rytm wizje wojen stulecia, które nadejdą. Przed ich straszliwym obrazem bohaterka ucieka znów w takt walca.

Motyw tańca w polskiej literaturze

Materiały

"Czyta się w coraz większych głębiach tak, że czytanie każdego arcydzieła jest nieskończone" - motto Norwida „Czyta się w coraz większych głębiach tak, że czytanie każdego arcydzieła jest nieskończone”. Słowa C. K. Norwida uczyń mottem rozwżań, który wedłóg ciebie utwór zasługuje na miano arcydzieła? Czy współczesny człowiek potrafi jeszcze czytać w coraz większych głębiach? Czy przypadkiem nie utracił tej jakże ważnej umiejęności, n...

Humanizm w poezji Kochanowskiego Temat: Humanistyczne treści poezji Kochanowskiego. Kochanowski poświęca swe utwory głównie postawie życiowej, filozofii przez siebie wypracowanej, łączącej elementy filozofii antycznych i jemu współczesnych. Jego utwory literackie są odbiciem wewnętrznych przeżyć autora, są jego spojrzeniem na świat. Było to zgodne z duchem epok...

Miłość Wertera do Lotty - plan Narodziny i rozwój miłości Wertera do Lotty. Radość z poznania Lotty i fascynacja jej postacią (\"Tyle prostoty przy takim rozumie, tyle dobroci przy takiej mocy, tyle spokoju duszy...\") Wiadomość o Albercie-narzeczonym Lotty Bliższe poznanie podczas zabawy Przekonanie Wertera o odwazajemnieniu jego uczuć przez Lottę (\"On...

Stanisław Wokulski - przyczyny klęski bohatera 77. Stanisław Wokulski - romantyk czy pozytywista? Przyczyny klęski bohatera. Postać Stanisława Wokulskiego jest bardzo złożona, co podkreślał sam autor w swych komentarzach do powieści. W chwili, gdy poznajemy go z kart \"Lalki\", bohater liczy sobie 45 lat, a więc urodził się w 1833 roku, miał 11 lat, gdy zaczęła się w Polsce epoka romant...

Obraz ojczyzny w przekazie twórczości minionych epok 24. Temat: ”Kto mi powiada, że moja ojczyzna, pola zieloność............i kwiaty” (C.K. Norwid). Obraz ojczyzny w przekazie twórczości minionych epok Ojczyzna, dom, miejsce zamieszkania każdego człowieka. To na niej człowiek stawia swoje pierwsze kroki, w niej czuje się bezpieczny. Ojczyzna jest ostoją bezpieczeństwa, spokoju. J...

Rola teatru narodowego w okresie oświecenia 39. Rola teatru narodowego w okresie oświecenia. W 1765 roku powstał w Warszawie pierwszy teatr publiczny. Do tej pory przedstawienia były grywane na scenach dworskich: królewskiej lub magnackich. Istniały również amatorskie teatry szkolne, które wystawiały sztuki na własnych scenach. Dostęp do widowni tych scen był oczywiście ograniczony i...

Świat pogan w "Quo vadis" Główne postaci Świat pogan Na czoło osób reprezentujących w powieści pogański Rzym wysuwa się panujący podówczas cesarz Neron. Odgrywa on znaczącą rolę w przebiegu akcji. Chociaż jest drugoplanowym bohaterem utworu, narzuca, dzięki swojej pierwszorzędnej pozycji, obowiązujący styl i zwyczaje. Neron jest tu scharakteryzowany jako pos...

Powstanie styczniowe w "Nad niemnem" i "gloria victis" 8. Echa powstania styczniowego i dziedzictwo przeszłości w \"Nad Niemnem\" i \"Gloria victis\". \"Gloria victis\" (Chwała zwyciężonym) to opowiadanie realcjonujące przebieg jednego z epizodów powstania styczniowego. Autorka składa hołd poległym i wyraża przekonanie, że poniesione ofiary nie były daremne, a przyszłość doceni ich wielkość. O losi...