Mechanizm kursowo – interwencyjny

Mechanizm kursowo – interwencyjny. Przedział wahań kursów rynkowych pomiędzy walutami krajów Wspólnoty został ściśle określony. Kursy te mogły odchylać się do ± 2,25 % (lub ± 6 % dla krajów słabszych np. Hiszpanii i Portugalii) wokół bilateralnych kursów centralnych. Przedział ten na skutek licznych kryzysów i trudności w utrzymaniu wahań kursów walut w tak wąskich granicach został w 1993 r. rozszerzony do ± 15 %. Miało to zapobiec rezygnacji państw Wspólnoty z uczestnictwa w ESW. Przymusowe interwencje banków centralnych na rynkach walutowych polegały na tym, że jeżeli kurs jednej waluty w stosunku do drugiej za bardzo wzrósł lub zmalał, to banki centralne państw zainteresowanych miały obowiązek podjąć kroki zaradcze, a więc bank państwa którego waluta osiągnęła zbyt niski kurs sprzedawał na swoim rynku dewizy, których kurs się obniżył, a bank państwa o silnej walucie kupował odpowiednią ilość waluty słabszej. Do 1993 r. interwencji przymusowych było niewiele ponieważ banki interweniowały dużo wcześniej zanim jeszcze kurs waluty osiągną granice przedziału dopuszczalnych wahań. Tylko w wypadku gdy interwencje nie przynosiły pożądanych efektów, możliwa była zmiana kursów centralnych między ECU a walutami członkowskimi. Państwa członkowskie straciły prawo do samodzielnego podejmowania decyzji o dewaluacji bądź rewaluacji swojej waluty. Mogły jedynie ubiegać się o wyrównanie parytetów w ramach porozumienia międzyrządowego. Zmiana kursów podstawowych mogła nastąpić tylko na wniosek Komitetu Walutowego przy współdziałaniu Komisji według ustalonej procedury. 4.2.3. Mechanizm kredytowy Jeżeli została osiągnięta dolna lub górna granica przedziału wahań kursów walut banki centralne dokonywały interwencji na rynkach walutowych. Przy braku wystarczających środków na taką interwencję, banki te korzystały z wzajemnej pomocy kredytowej. Europejski Fundusz Współpracy Walutowej spełniał taką samą funkcje jak w czasie funkcjonowania "węża walutowego", a więc m. in. udzielał kredytów bankom centralnym państw należących do ESW. 4.3. 1989 r. - Raport Komitetu Delorsa - plan integracji gospodarczej i walutowej Decyzja podjęta na mocy Jednolitego Aktu Europejskiego o zakończeniu budowy jednolitego rynku wewnętrznego stała się silnym bodźcem do przyśpieszenia integracji walutowej. Aby zapewnić efektywne funkcjonowanie tego rynku zaistniała konieczność odpowiednich dostosowań także w sferze pieniężnej. Pozytywne skutki realizacji rynku wewnętrznego mogły ujawnić się dopiero po wprowadzeniu stałych kursów wymiany walut lub wspólnej waluty. Niezbędne stało się więc prowadzenie intensywnej współpracy w zakresie polityki walutowej. Rozwiązaniem miała stać się Unia Gospodarcza i Walutowa. Szefowie państw i rządów zebrani w 1988 r. w Hanowerze powołali Komitet, którego zadaniem było zaproponowanie konkretnych działań i etapów dochodzenia do UGiW. Komitet Delorsa (od nazwiska przewodniczącego Komisji Europejskiej), złożony z gubernatorów banków centralnych krajów Wspólnoty oraz niezależnych ekspertów, opracował raport, zawierający propozycje dotyczące integracji gospodarczej i walutowej. Raport Delora został opublikowany w 1989 r. Raport uzasadniał potrzebę realizacji UGiW, określał jej warunki wstępne oraz propozycje etapów tworzenia Unii. UGiW miała być końcowym rezultatem integracji gospodarczej i stanowić dwie integralne części: Unia Walutowa - obszar walutowy na którym zapewnione są:  pełna i nieodwracalna wymienialność walut,  całkowita liberalizacja transakcji kapitałowych i pełna integracja rynku finansowego,  eliminacja wahań kursów walutowych oraz nieodwołalne usztywnienie parytetów walutowych; Unia Gospodarcza - obszar gospodarczy na którym zapewnione są:  jednolity rynek w ramach którego kapitały, towary, usługi i siła robocza mogą się swobodnie przemieszczać,  polityka konkurencji mająca na celu zapewnienie niezakłóconego funkcjonowania rynku wewnętrznego (nieograniczony dostęp do rynku),  wspólna polityka umożliwiająca przemiany struktury w gospodarce krajów członkowskich, zapobieganie pogłębianiu się dysproporcji między krajami (bo zabraknie instrumentu zmiany kursu walutowego),  koordynacja polityki makroekonomicznej, a w szczególności określenie reguł unikania nadmiernego deficytu budżetowego oraz polityka antyinflacyjna Raport Delorsa przewidywał trzy etapy utworzenia UGiW. W pierwszym etapie kraje Wspólnot Europejskich miały zapewnić pełną swobodę przepływu kapitału, a także ulepszyć mechanizm funkcjonowania ESW i zacieśnić współpracę pomiędzy narodowymi bankami centralnymi. Etap ten miało zakończyć ustalenie działań, które będą realizowane w kolejnych dwóch etapach oraz wynegocjowanie traktatu zawierającego poprawki do Traktatu Rzymskiego.