Literatura w Baroku i jego przedstawiciele

Literatura barokowa Na kształt literatury barokowej miał przeogromny wpływ dynamiczny rozwój sztuki architektonicznej, malarskiej, rzeźbiarskiej i urbanistyki . Styl barokowy rozprzestrzeniał się po dworach królewskich, świątyniach, pałacach magnatów i siedzibach szlacheckich. Najogólniej dokonując charakterystyki można powiedzieć, iż polegał ów styl na wydobyciu piękna poprzez zastosowanie rozbudowanej i kwiecistej formy wypowiedzi artystycznej. Obrazy wielkich malarzy tego okresu z Rubensem i Rembrandtem na czele przedstawiały nawet ludzi o upiększonych nieco kształtach, co wynikało z upodobania koła i owalu jako środków artystycznych. Kobiety na obrazach Rubensa mają obfite kształty, a dzisiejsze miss świata nie stanowiłyby żadnego przedmiotu zainteresowania barokowego artysty, są po prostu za chude. Kościoły barokowe podobnie jak dwory możnych „tryskają” pomysłowością architektów, a ich wnętrza olśniewają ornamentyką, „kapią” złotem i srebrem, olśniewają dekoracjami prezbiteriów i naw, wszystko jest w nich zrobione z pieczołowitością i poczuciem piękna. Przepych formy towarzyszył wszystkim rodzajom sztuki, a więc i literaturze, która musiała reagować na potrzeby czasów. Najpopularniejszym stylem barokowego pisania był marinizm wywodzący się od włoskiego poety Mariniego. Polegał on na (?)... Oczywiście olśniewaniu czytelnika formą dzieła. Forma jest to najprościej mówiąc bogactwo narzędzi, jakimi dysponuje poeta podczas pisania wiersza, a więc może ów wiersz napisać dobierając sobie odpowiedni gatunek znany już z poprzednich epok literackich, ale może taki gatunek stworzyć samodzielnie. Dodatkowo w zależności od tematyki utworu możliwe jest zawsze dobieranie słów i określeń potrzebnych poecie dla wyrażenia tego, co jest przedmiotem jego wyznania. Poeci barokowi byli mistrzami w konstruowaniu i dobieraniu formy. Ich wiersze olśniewają bogactwem porównań, alegorii, metafor i epitetów, a powstają zazwyczaj z potrzeby chwili przy rożnych okazjach. Dzieła barokowe nie propagują żadnej ideologii, z której przemawia się do czytelnika. Wiersz barokowy ma zachwycać bogactwem formy, to jest języka. Widać to na przykładzie wiersza o miłości poety barokowego Jana Andrzeja Morsztyna pt. "Niestatek"(niestałość): Prędzej kto wiatr w wór zamknie, prędzej i promieni Słonecznych drobne kąski wżenie do kieszeni, Prędzej morze burzliwe groźbą uspokoi, Prędzej zamknie w garść świat ten,... Podmiot liryczny dzieła wymienia kolejno kilkanaście zjawisk, które nie są możliwe do spełnienia, bo czyż można zamknąć w worku wiatr, schować promienie słoneczne do kieszeni, uspokoić sztorm słowem groźby, zamknąć w garści cały świat? Zapewne nie, ale utwór kończy się zapewnieniem: Prędzej nam zginie rozum i ustaną słowa, Niźli będzie stateczna która białogłowa. A zatem owe niemożliwości staną się realne prędzej, niż kobiety będą stałe w uczuciach do mężczyzn - oto sens "Niestatku", wiersza o niestałości kobiecych uczuć. Jakkolwiek utwór posiada dość czytelny cel i sens, to jest on z racji kompozycji utrzymany w tajemnicy i wyjawiony dopiero w szesnastym, ostatnim wersie. Przez poprzedzające go piętnaście wersów podmiot liryczny wylicza rzeczy niemożliwe, a daje tym popis swojej pomysłowości, bogactwa skojarzeń i słownictwa, jest na swój sposób genialny. Przedstawiciele literatury baroku W literaturze barokowej nie odnajdujemy arcydzieł kontynuujących wielką twórczość Jana Kochanowskiego i trzeba będzie na czytanie ich poczekać do Mickiewicza. Literatura baroku dała jednak następnym pokoleniom poetów i pisarzy powiększony słownik języka ojczystego i poetyckiego. Do przedstawicieli najbardziej cenionych należą: Jan Andrzej Morsztyn- twórca poezji dworskiej, zbiorki "Lutnia" i "Kanikuła". Daniel Naborowski- twórca poezji okazjonalnej. Wacław Potocki- autor "Wojny chocimskiej". Jan Chryzostom Pasek- "Pamiętniki". Zbigniew Morsztyn- "Muza domowa". Szymon Zimorowic- "Roksolanki to jest ruskie panny". Z literatury obcej: Pierre Corneille- dramaturg francuski, "Cyd". Molier- komediopisarz francuski, "Świętoszek", "Skąpiec".