Koncepcje klas średnich

Różne koncepcje klas średnich i „nowa” klasa średnia Klasa średnia obejmuje ludzi zajmujących średnie pozycje na szczeblach hierarchii społecznej tj. między klasą wyższą i niższą. W tym rozumieniu występuje we wszystkich społeczeństwach, w których istnieje stratyfikacja. Współczesna socjologia pojęcie klasy średniej zawęża do kategorii, która wyłania się wraz z powstaniem rynku kapitalistycznego. Rozkwit wymiany towarowej w XVI wieku wywołany odkryciami geograficznymi, spowodował rozwój kooperacji między firmami i wzrost obiegu pieniądza. Zrodziło to zapotrzebowanie na kupców, bankierów, lekarzy, prawników, przedsiębiorców, urzędników aparatu państwowego. Cechy członka klasy średniej to rzetelność, samodyscyplina, długofalowe inwestycje, oszczędzanie, indywidualizm. W XIX i na początku XX wieku klasa średnia (mieszczaństwo i drobni włościanie) przeżywała swój rozkwit. W I połowie XX wieku centrum działalności gospodarczej przesuwa się z produkcji na usługi. Pojawia się popyt na wykwalifikowany personel urzędniczy i handlowy, co spowodowało rozwój kategorii najemnych pracowników umysłowych. Powstała w ten sposób „nowa” klasa średnia, mieszcząca się między klasą robotniczą, a elitami posiadającymi władzę, i bogactwo. Nowa klasa średnia to wysoko kwalifikowani specjaliści: lekarze, inżynierowie, naukowcy, artyści, technicy, managerowie, personel administracyjny - tzw. białe kołnierzyki. We współczesnym społeczeństwie kapitalistycznym „nowa” klasa średnia liczy od 40 do 60% i dominuje nad starą (10-20%). Etos klasy średniej zyskał nową treść: - umiejętność zaprezentowania własnych kwalifikacji na rynku pracy - pożądane nieustanne okazywanie entuzjazmu, inicjatywy, pomysłowości - podkreślenie własnego zaangażowania w to co się robi - profesjonalizm Zbiorowość określana jako „nowa” klasa średnia jest bardzo zróżnicowana wewnętrznie. Przeważa opinia, że nie jest to klasa, a raczej zbiorowość złożona z jednostek i kategorii typowych dla współczesnych społeczeństw kapitalistycznych pod względem statusu materialnego i poziomu konsumpcji. Charakteryzuje je : wysoki prestiż, to, że ich styl życia jest przedmiotem aspiracji innych ludzi; przynależność do „nowej” klasy średniej jest oznaką życiowego sukcesu. Pojęcie klasy średniej nie tylko identyfikuje określoną zbiorowość, ale jest też wytworem ideologii sukcesu i pociąga za sobą obronę standardu materialnego przez jej członków, utrzymywanie dystansu wobec klas niższych, dążenie do awansu zawodowego, dążenie do zdobycia symboli powodzenia życiowego.