Koncepcja człowieka w renesansie

Renesansowa koncepcja człowieka i życia w renesansie CZŁOWIEK RENESANSU I JEGO SPRAWY WZORCE OSOBOWE OKRESU ODRODZENIA “ŻYWOT CZŁOWIEKA POCZCIWEGO” MIKOŁAJ REJ Jest to utwór parenetyczny czyli propagujący pewien typ osobowości, który ma być wzorem cnót dla czytelników współczesnych autorowi. W tym przypadku ideałem jest szlachcic, właściciel dóbr ziemskich, wiodący prawy i spokojny tryb życia. Rej podaje wiele pouczeń jak wychowywać młodego człowieka. Autor kładzie nacisk na wiek dojrzały. Według niego szlachectwo to nie tylko powód do chwały i wyróżnienie, ale obowiązek, który nakłada człowiekowi herb , powinność wobec ojczyzny i szereg cnót. Rej pokazuje to prezentując też scenki negatywne. Wyśmiewa naśladowców obcej mody, pretensjonalność i snobizm szlachciców zapatrzonych na inne kraje. Proponuje on szlachcicowi spokojny tryb życia w posiadłości wiejskiej, korzystanie z wszelkich dóbr, jakie przynoszą kolejne pory roku (zbiór owoców jesienią, rybołóstwo, a zimą polowania...). Rej nie stroni od analizowania kwestii życia człowieka (dobór małżonków, praca, rozrywka, obowiązki obywatelskie). Poczciwy ziemianin prowadzi pogodny tryb życia, nie boi się starości ani śmierci. [stoicyzm - spokój, umiar, cnotliwe życie w zgodzie z naturą i rozumem, rozplanowanie bez zbytnich namiętności][epikureizm: nie zakazuje on pełnego korzystania z dóbr natury i wsi, namawia do czerpania rozrywek, przyjemności wynikające z życia zapobiegliwego i gospodarnego człowieka poczciwego. •KSIĘGA I Opowiada o młodości, kładzie nacisk na wychowanie, moralność i obyczajowość. Nie mówi o nauce. Zabawy, ćwiczenia cielesne. Po dzieciństwie może znaleźć się na możnym dworze (uczyć się) lub iść do wojska będzie ono go uczyło pożytecznych zachowań (oszczędność, rzemiosło rycerskie, cierpliwość, pokora wobec niewygodności, życie towarzyskie). Następnie powinien wrócić do domu, ożenić się i wieść życie rodzinne. •KSIĘGA II Szlachcic powinien być cnotliwy. Szlachectwo bowiem zależy od życia, a nie od urodzenia. Nie należy być pysznym, egoistycznym i trzeba dbać o wartości moralne. Na wszystko jest czas i miejsce. Życie ma być zgodne z rytmem natury. Natura wyznacza kolejność prac gospodarczych. Kontakt z naturą doskonali estetyczność i moralność. •KSIĘGA III Suma rozważań nad dostojeństwem, powagą wieku starczego. który otoczony jest czcią, szacunkiem, miłością, jest autorytetem i doradcą.