Idea życia w renesansie



Temat: Renesansowa koncepcja życia w świetle poznanych utworów Renesans przesiąknięta humanizmem i antropocentryzmem epoka tak wyraźnie odróżnia się od panującego jeszcze dwieście lat temu w Europie średniowiecza. Począwszy od XV w następuje odradzanie się kultury starożytnej. Nowe podejście do Boga, świata , celu życia a także do spraw materialnych jest widoczne na każdym kroku . Człowiek staje się bardziej twórczy i samodzielny. Żyje dostatnio , a więc ma więcej czasu na tworzenie własnej filozofii . Następuje skupienie uwagi na sprawach doczesnych: gospodarczych społecznych i cywilizacyjnych przez co osłabienie teocentryzmu staje się coraz bardziej zauważalne. Nikt już nie stara się umartwiać od urodzenia do śmierci i żyć w stałej bojaźni przed stwórcą. Koncepcja życia zmieniła się znacznie w wielu dziedzinach. Antropocentryzm i humanizm z przyświecającym mu mottem Terencjusza "Jestem człowiekiem i nic co ludzkie nie jest mi obce" uwidacznia się w twórczości wielu ówczesnych autorów . Jan Kochanowski we fraszce "Do gór i lasów " lansuje siebie na wzorowego humanistę .Opisuje on mnogość zagranicznych podróży , które odbył : " Jażem Francuzy, ja Niemcy , ja włochy Jażem nawiedził Sybilijne lochy " dzięki nim poznał wiele tajemnic świata . Nadmierne chwalenie się erudycją było praktyką powszechną w owych czasach. Każdy renesansowy człowiek powinien być wszechstronny i wiedzieć jak najwięcej o otaczającej go naturze. Mikołaj Rej w "Żywocie człowieka poczciwego" także popiera postawę ciągłego poszerzania swoich horyzontów i uważa że, nie należy marnować czasu na sprawy błahe. Kochanowski w pieśni XII przedstawia człowieka , który powinien żyć w harmonii z naturą uprawiać pole z , którego będzie mógł wyżywić siebie , rodzinę , zwierzęta i służbę . W treści tego utworu można zauważyć olbrzymi optymizm renesansowego człowieka . W pieśni tej pokazał on wieś jako istną sielankę , krainę szczęścia i spokoju widzianą przez patrzącego z boku szlachcica , a zapomniał o jej licznych wadach. Mikołaj Rej w "Żywocie człowieka poczciwego" zauważa sielankowość wsi . Mówi on , że rok dzieli się na cztery pory i od nich zależą wykonywane w gospodarstwie czynności ; sprawiają one że człowiek czuje silniejszy związek z naturą. Szymon Szymonowic mimo, że jest renesansowym twórcą w sielance "Żeńcy " opisuje wieś realistycznie bez żadnych upiększeń. Zajmuje się on konfliktami społecznymi tej epoki. Przedstawia chłopa uciskanego przez swojego pana. W renesansie ważna jest dla człowieka także sława. Nikt nie stara się średniowieczną praktyką ukryć pochodzenia dzieła, Wręcz przeciwnie rozgłos i dążenie do sławy jest naturalne. Musi ona jednak być "dobra". Człowiek w renesansie interesuje się także sprawami politycznymi kraju. Piotr Skarga w "Kazaniach sejmowych " przedstawia sześć wad obywateli Rzeczpospolitej, które przyczyniają się do upadku państwa. Jest on zwolennikiem silnej władzy królewskiej i kościoła . Jan Kochanowski w "Odprawie posłów greckich " także opisuje a liczne problemy występujące w państwie . Proponuje gotowe rozwiązania zauważonych przez siebie wad ustroju . W pieśni V także pokazuje swoje zainteresowanie aktualnymi sprawami . Apeluje do swoich rodaków o walkę z najeźdźcą a nie bierne siedzenie w opływających w dostatek dworkach. "Skujmy talerze na talery skujmy A żołnierzowi pieniądze gotujmy!" Andrzej Frycz Modrzewski przemawia za istotnymi reformami . Przedstawia on pięć ksiąg , które mają być propozycją nowych praw dla ówczesnej Polski. Człowiek renesansowy stara wykształcić sobie własną filozofie życia. Ma ona go prowadzić w trudnych chwilach a także dawać rozwiązanie zwykłych problemów. Jan Kochanowski w wielu swoich utworach nawiązuje do tej części życia. We fraszce "Na lipę" uwidacznia się epikurejska część filozofii autora " A ja swym cichym szeptem umiem sprawić umiem snadnie Że człowiekowi łacno słodki sen przypadnie" W innej "Na dom w Czarnolesie " autor przedstawia swój pogląd przewodni - minimalizm życiowy: " Inszy niech pałace marmorowe mają i szczerym złotogłowiem ściany obijają" Zauważalny staje się tutaj wpływ epikureizmu i eudajmonizmu poszukuje w życiu radości a nie cierpień . Pragnął aby w jego domu gościł spokój, zdrowie , ludzka życzliwość i znośne obyczaje. Popiera zasadę carpe diem - dynamiczność życia przynosi człowiekowi wiele szczęścia . Obracanie się w kręgach towarzyskich także przysparza człowiekowi radości. Jan Kochanowski we fraszce "O doktorze Hiszpanie " przedstawia hulaszczy tryb życia polskiej szlachty i sposób widzenia tego przez cudzoziemców : "Szedłem spać trzeźwy ,a wstanę pijany" Renesansowy człowiek oprócz przyziemnych spraw i problemów ma także szeroko rozwiniętą sferę duchową . Duży wpływ na poglądy mają liczne hasła reformatorskie, które przyczyniają się do nowego spojrzenia na religijność. Nie jest to już średniowieczny fanatyzm ale nowe potraktowanie Boga bardziej jako partnera niż wszechmocnego Pana wszechświata. Jan Kochanowski w hymnie "Czego chcesz od nas panie za twe hojne dary ." pokazuje Boga , który stworzył świat doskonale. Przedstawia piękno natury a także artyzm każdego najmniejszego dzieła . Autor zastanawia się co człowiek może podarować swojemu stwórcy jeżeli całe bogactwa na ziemi są boskie. Także ocena duchowieństwa staje się bardziej krytyczna. Jan Kochanowski we fraszkach "O kapelanie" i "O kaznodziei" potępia księży za nadużywanie alkoholu niemoralne życie, nadużycia a także rozbieżność miedzy głoszoną nauką a czynami. Widzimy duże podobieństwo epoki renesansu z tą , w której dzisiaj żyjemy. Człowiek XX w. przestał patrzeć z bojaźnią na Boga i kościół. Powszechne jest zainteresowanie się sprawami politycznymi państwa. Dążenie za sławą jest także odczuwalne . Niestety w XX w zaciera się rozróżnienie na dobrą i złą sławę , a pojawia się dążenie do rozgłosu za wszelką cenę . Podejście do natury jest jednak zupełnie inne . Grabieżcza eksploatacja wszelkich bogactw przyrody jest zauważalna na każdym kroku. Człowiek końca XX w zaczyna się powoli opamiętywać jednak czy zdąży zanim harmonia przyrody, którą tak cenili ludzie renesansu , będzie nie do odzyskania.

Idea życia w renesansie

Materiały

Tragedie jednostek i ich ponadczasowy wymiar na wybranych przykładach literackich z różnych epok W każdej z epok jest przykład bohatera przeżywającego autentyczną tragedię. Tragizm tych postaci ma zazwyczaj ponadczasowy wymiar. Zacznijmy od wyjaśnienia pojęcia sytuacji tragicznej, z którym po raz pierwszy spotykamy się w czasach antycznych. Otóż sytuacja tragiczna to taka, w której bohater musi dokonać wyboru pomiędzy dwiema racjami, przy t...

Scenariusz do filmu biograficznego o Adamie Mickiewiczu SCENARIUSZ FILMU BIOGRAFICZNEGO ADAMA MICKIEWICZA SCENA I – urodziny 1. Perspektywa Zaolsia – śnieg, zaspy, spokój, cisza, nastrojowa muzyka, jasno około godziny 13.00 2. Zbliżenie na dworek, który jest ośnieżony. 3. Widok wnętrza patrząc przez okno. Widać: choinkę, prezenty, stół wigilijny. 4. Przyjazd ojca na saniach. Jest...

Analiza "Ars poetica?" Czesława Miłosza Ars poetica? (z tomu Miasto bez imienia 1969) Utwór ten można odczytywać jako wiersz programowy poety, taki kierunek interpretacji wyznacza bowiem sam tytuł, stanowiący aluzję do starożytnych rozpraw o poezji – Arystotelesa i Horacego. Utrwa¬lony w tradycji tytuł Miłosz opatruje jednak znakiem zapytania – jak gdyby kwestio...

Ocena postaw obywatelskich w renesansie, oświeceniu i romantyźmie 29. Życie dla siebie i życie dla innych - ocena postaw obywatelskich w twórczości pisarzy renesansu, oświecenia i romantyzmu. Literatura na przestrzeni wieków przedstawiła nam wiele postaw, które zmieniały się w zależności od panującej rzeczywistości. Na ideał renesansowego humanisty, człowieka wyzwolonego, odważnego w poszukiwaniu prawdy, w...

Literatura i jej miejsce w świecie 29. Wchodzisz w dorosłe życie. W jakim stopniu literatura nauczyła Cię dojrzale rozważać swoje miejsce w świecie? Powołaj się na wybrane przykłady z różnych epok. Nawet pobieżny i niekompletny przegląd bohaterów literackich pozwala zauważyć, że w minionych epokach tworzono ideały, wzory do naśladowa-nia. Pisarze mieli...

Troja jako Polska Troja jako Polska (na podstawie monologu Ulissesa). Oburzony Ulisses, poseł grecki, piętnuje w dosadnych słowach zaślepienie i brak poczucia sprawiedliwości u tych ludzi, którym bogowie ster spraw państwowych oddali. Przewiduje zgubę tego królestwa, w którym \"ani prawa ważą, ani sprawiedliwość ma miejsca, ale wszystko złotem kupić trzeba\"; p...

Analiza "Campo di Fiori" Czesława Miłosza Campo di Fiori (z tomu Ocalenie 1945) Wiersz napisany rytmicznym ośmiozgłoskowcem; możemy potrak¬tować go jako nieregularną sylabotoniczną7 białą oktawę (czyli wier¬sz zbudowany z ośmiu wersów), lub – przy założeniu, że każde dwa wersy stanowią całość (gdyż zwykle łączą się one pod względem lo¬gicznym i składniowym) &#...

"Sachem" - tematyka utworu “Sachem” Miejscem akcji jest Antylopa, miasto w Teksasie założone przez niemieckich osadników na zgliszczach indiańskiej osady Chiavatty. Jej mieszkańcy (plemię Czarnych Wężów) zostało wymordowane przez osadników. Ostatni przedstawiciel plemienia, syn sachema (wodza), został uratowany z rzezi i wychowany w cyrkowej trupie. •...