Grupy poetyckie XX-lecia międzywojennego

- Skamandryci byli grupą "programowo bezprogramową". Wielką piątkę tej grupy stanowili: Julian Tuwim, Jan Lechoń, Jarosław Iwaszkiewicz, Antoni Słonimski, Kazimierz Wierzyński). Poezja dnia codziennego; postawa radosnego zachwytu nad życiem jako wartością biologiczną i światem - w jego zwykłym codziennym uroku. Jan Lechoń w strofach "Herostratesa" z tomu "Karmazynowy poemat" poeta wypowiada znamienne słowa, skierowane przeciwko romantycznym mitom Polski: "A wiosną niechaj wiosnę, nie Polskę zobaczę". Antoni Słonimski natomiast w poemacie "Czarna Wiosna" ogłasza "zrzucenie" z ramion "Płaszcza Konrada". W wierszach Jana Tuwima zwrot ku codzienności kojarzy się z doznaniami biologicznego szczęścia, radości z samego istnienia: Życie?... Rozprężę szeroko ramiona Nabiorę w płuca porannego wiewu, W ziemię się skłonię błękitnemu niebu I krzyknę, radośnie krzyknę: - Jakie to szczęście, że krew jest czerwona! z tomu "Czychanie na Boga". - Awangarda Krakowska jej program formułowany przez Tadeusza Peipera wynikał z obserwacji współczesnych artyście zjawisk cywilizacyjno-społecznych. Wobec niespotykanego dotąd w dziejach rozwoju technicznego, wobec postępu myśli ludzkiej opanowującej naturę i formowania się dużych skupisk ludzkich (problem kultury masowej) sztuka ma do spełnienia szczególną misję: przygotować świadomość człowieka i ukształtować jego intelektualno-moralną zdolność do właściwego korzystania ze zdobyczy postępu cywilizacyjnego, pomóc w odnalezieniu miejsca w nowym, wszechstronnie rozwiniętym świecie miasta, maszyny i masy. Program "3M" optymistyczny, źródłem tworzenia nie natchnienie, lecz praca, wiersz to dzieło artysty rzemieślnika, najczęściej używanym narzędziem metafora: Na świadectwach, wzbici w radość odlecieli uczniowie, drży powietrze po ich śmigłym zniku ("Lipiec", Julian Przyboś z tomu "Równanie Serca" metafory: koniec roku szkolnego, perspektywa wakacyjnej swobody, ikaryjskie poczucie wolności, emocje szczęścia i zabawy). Inni przedstawiciele awangardy :Tytus Czyżewski, Bruno Jasieński, Anatol Stern. - Futuryści skrajni antytradycjonaliści. Postawę nihilistycznego buntu przeciwko tradycji łączyła się często z kultem prymitywu, fascynacją ludowym i ludycznym prymitywizmem. Kult prymitywu prowadził futurystów ku wizji świata , jako miejsca spontanicznej, anarchicznej zabawy. Kultura wyrafinowana została zastąpiona masowymi formami buntowniczego żartu i wesołości. Słowo wyzwolone miało ujawnić walory brzmieniowe ukazywać jak to zostało stwierdzone w manifeście "Gga", "swą wagę, dźwięk, barwę, swój rysunek"; destrukcji często podlegał sens znaczenie słowa: zawiośniało - lato pędzi przez jesienność białośnieża - KINEMATOGRAF KINEMATOGRAF KINEMATOGRAF słowikując szeptolesia falorycznie caruzieją GRAMOPATHEFON GRAMOPATHEFON GRAMOPATHEFON Wiersze futurystyczne imitowały także formy zapisu telegraficznego, wiadomości radiowych, czy ulicznej piosenki. W teoriach futurystów polskich pojawiały się również elementy pozytywnego programu społeczno-kulturowego i estetycznego. Futuryści zmierzali do pogodzenia zdobyczy cywilizacyjnych, technicznych z tradycją udyczno-prymitywistyczną, marzyła się im harmonia między indywidualnymi potrzebami człowieka a prawami zbiorowości, masy ludzkiej. Futuryści to Jerzy Jasieński (prekursor), Bruno Jasieński, Stanisław Młodożeniec, Anatol Stern i Aleksander Wat.