Definicja emocji, podział

Przedmiotem psychologii jest człowiek i jego zachowanie się. Człowiek jako organizm istnieje, żyje, działa i rozwija się w określonym środowisku. Istnieje zatem ścisły związek między nim a światem otaczającym. Ustosunkowanie się podmiotu do odbieranych informacji z otoczenia to inaczej emocje. Emocje to silne wzruszenie, podniecenie, przeżycie - związane z tym, że człowiek jest systemem reagującym na siebie i na swoje stosunki z otoczeniem. Emocje dzielimy na korzystne: rozkosz, przyjemność, zadowolenie lub niekorzystne: cierpienie, przykrość, niezadowolenie. Wywoływane są przez różne czynniki, a reakcje emocjonalne są różnorodne: jedne wywołują tendencje do reagowania w określonym kierunku (np. ciekawość − podejmowanie czynności badawczych; strach -ucieczka lub znieruchomienie; gniew - atak), inne emocje wyrażają się reakcjami ekspresyjnymi, takimi jak radość, żal, przykrość. Emocje są wywoływane przez: 1) bodźce pierwotne tj. te, które pochodzą od narządów zmysłowych lub wewnętrznych i związane są z zaspokajaniem potrzeb i z procesami patologicznymi - mogą one wywoływać niespecyficzny stan ogólny przyjemny lub przykry (np. samopoczucie). 2) bodźce wtórne tj. te, które nabywane są przez doświadczenie, a związane są z bodźcami pierwotnymi (bezwarunkowymi). 3) bodźce kinestatyczne tj. te, które związane są z własnymi czynnościami (np. nadmierna aktywność, długotrwała bezczynność). Przebiegają w formie bardzo zróżnicowanego procesu, z czym wiążą się różne reakcje emocjonalne. W procesie emocjonalnym wyróżnia się następujące komponenty: 1) wzrost napięcia mięśniowego, 2) intensyfikację procesów umysłowych, 3) pobudzenie układu autonomicznego, a z kolei parasympatycznego - co prowadzi do zmiany czynności narządów wewnętrznych. Zachowanie zgodnie z rozwijającą się emocją (zbliżenie, oddalenie) mogą nie dochodzić do skutku, jeśli powstały jakieś procesy hamujące. Emocje trwają dłużej - także po przerwaniu kontaktu. Siła emocji jest tym większa, im większe przeszkody wewnętrzne muszą być pokonane (np. zasady, normy, kary) aby powstrzymać od wystąpienia reakcji emocjonalnych.