Co to jest oda?

oda gatunek liryczny wywodzący się z greckiej liryki chóralnej; utwór najczęściej stroficzny o charakterze pochwalno-panegirycznym lub dziękczynnym, utrzymany w patetycznym stylu, opiewający wybitna postać, wydarzenie, uroczystość lub wzniosłą ideę. W starożytnej Grecji szybko stał się pieśnią sławiącą bohaterów i w takiej formie m.in. uprawiał ją Pindar, którego ody na cześć triumfatorów igrzysk uznawane są za wzór gatunku (— stały porządek motywów tematycznych: 1. pochwała ojczyzny zwycięzcy i igrzysk, 2. stosowny mit, 3. pochwała boga, 4. morał; — stały trójdzielny układ stroficzny). Liczne ody ukształtowały się w liryce eolskiej (m.in. Safona, Anakreont), do nich to nawiązywali poeci rzymscy: Owidiusz, a zwłaszcza Horacy w Carmina. Gatunek ten chętnie uprawiany był przez poetów humanistów: Ronsard, J. Kochanowski, M.K. Sarbiewski. Szczególne miejsce zajęła oda w poetyce klasycyzmu jako zasadnicza forma wypowiedzi liryczno-retorycznej utrzymanej w “wysokim stylu” przemówienia skierowanego do określonych adresatów (liryka inwokacyjna). Styl tych utworów cechował patos i skłonność do hiperbolizacji (wielka rola motywów mitologicznych): I. Krasicki, A. Naruszewicz, S. Trembecki. K. Koźmian. W romantyzmie o. stała się rozbudowanym utworem poetyckim pozbawionym rygorów kompozycyjnych, rozbudowanym i służącym wyrażaniu patetycznego manifestu światopoglądowego (A. Mickiewicz, J. Słowacki). W poezji późniejszej gatunek ten uprawiano jako formę doskonale służącą wyrażaniu przeżyć i jako gatunek pozwalający jednoznacznie nawiązać do tradycji klasycznej.