Charakterystyka generała Rozłuckiego w "Echa leśne"

Charakterystyka zdrajcy – generała Rozłuckiego Generał został tu przedstawiony jako Polak, który dla swojej ka¬riery w armii rosyjskiej z wielkim zaangażowaniem ściga rodaków – powstańców, a nawet zdolny jest posłać na śmierć bratanka, którego wychowywał. W postawie Rozłuckiego jest jednak pęknięcie. Z jed¬nej strony mówi po polsku, a więc całkowicie nie zrywa ze swoim narodem, z drugiej – występuje przeciwko niemu, utrwalając pozycję zaborcy na terenach podporządkowanych Moskwie. Polak, który został generałem w wojsku rosyjskim i został uhonorowany nadaniem posiadłości ziemskiej, musiał niejednokrot¬nie dawać dowody swojej lojalności i aktywności w działaniu. Opisywana przezeń historia Rymwida dowodzi, że nie cofał się przed najbardziej drastycznymi decyzjami, byle przypodobać się Rosjanom. Jest człowiekiem bezwzględnym, służbistą, osobą dbającą o swój autorytet dowódcy. Nie wdaje się w rozmowę z wziętym do niewoli bratankiem, decyduje o jego rozstrzelaniu bez najmniejszych wątpli¬wości (dopadają go one – jak wskazuje jego zachowanie – dopiero przed i podczas egzekucji). Wydaje się jednak, że generał rozumie postawę wychowanka, docenia jego dojrzałość, prawdomówność, wierność idei – cechy ujawnione podczas sądzenia. Imponuje mu pogarda i duma w wyrazie oczu Jana. Sam obawia się stanąć z nim (warzą w twarz przed rozstrzelaniem, obserwuje (lub odwraca się do ściany) skazańca z pewnej odległości, przez okno. Doświadczenie, jakim było zabicie Rymwida, odcisnęło trwały ślad w pamięci gene¬rała. Doskonale po latach pamięta okoliczności, miejsce, drgnienia twarzy, mimikę i wypowiedziane słowa. Generał Rozłucki jest w utworze Żeromskiego reprezentantem grupy zdrajców narodowych, którzy wysługiwali się Rosjanom. Nie tylko nie angażowali się oni w walkę o niepodległość ojczyzny, ale tłumili jej przejawy, nie wahając się zabijać Polaków. Jest to postać jednoznacznie negatywna, chociaż nie pozbawiona również elemen¬tów uczuciowości i rozterek moralnych. Generał stworzył sobie obronę przeciwko własnym wątpliwościom i wyrzutom sumienia – wszystko podporządkował przysiędze i prawu. Budzi respekt i usłużność otoczenia, jednak nie może liczyć na szczerą sympatię czy uznanie jego zasług podczas powstania. Nikt o tym – oczywiście – nie może mówić wprost, ale w opinii miejscowych to Rymwid jest ich bohaterem (wyjątek: pisarz).