Cechy gatunku w Panu Tadeuszu



Epopeja – utwór liryczny, pisany wierszem lub prozą, ukazujący wszechstronnie i szczegółowo życie narodu w przełomowym momencie historycznym; charakterystyczne jest wprowadzenie bogatego tła obyczajowego, realizm, wielowątkowość akcji, pozwalająca określić wiele środowisk i odzwierciedlić życie społeczne. Mickiewicz pisząc „Pana Tadeusza” korzystał z antycznego wzoru epopei, ale jednocześnie dokonał jego przetworzenia. Jego utwór zawiera pewne podobieństwo do epopei antycznej, ale też wprowadza nowe cechy. 1. Utwór jest obszerny, zazwyczaj wierszowany, 2. Ukazanie legendarnych lub historycznych dziejów bohaterów w przełomowych dla nich mementach historycznych; momentem przełomowym jest kampania napoleońska w 1812 r., ale także decyzja Tadeusza, Zosi o zniesieniu pańszczyzny, 3. Nawiązanie do mitów, podań i baśni 4. Paralelizm między światem ludzi i światem bogów, wola i decyzje bogów stanowią główną motywację dla czynów bohaterów – w „Panu Tadeuszu” brak paralelizmu, występuje jedynie motyw Matki Boskiej, 5. Narrator wszechwiedzący, obiektywny, zachowujący dystans wobec wydarzeń ale ujawniający swoją obecność w bezpośrednich wypowiedziach do odbiorcy; narrator w „Panu Tadeuszu” ujawnia się w inwokacji i na końcu utworu, jest nieobiektywny – pobłażliwie traktuje zarówno przemijające szlacheckie panowanie jak i nową kosmopolicką kulturę, 6. Inwokacja jako szczególnie wyraziste miejsce ujawniania się bohaterów; w „Panu Tadeuszu” bohater nie ujawnia się występuje odwołanie się do ojczyzny, 7. Połączenie w narracji i opisach patosu a drobiazgowością; w „Panu Tadeuszu” patetyczna mowa o ukochanej ojczyźnie i Matce Bożej oraz drobiazgowy opis krajobrazu, 8. Duża rola opisów, szczególnie w scenach batalistycznych; w epopei antycznej opisy przedmiotów spełniały wyłącznie funkcję retardacyjną, natomiast w „Panu Tadeuszu” dominują opisy przyrody, które mogą pełnić wiele funkcji, 9. Stałe epitety i rozbudowane porównania homeryckie, 10. Styl wysoki, podniosły, jednorodność stylistyczna; w „panu Tadeuszu” brak jest jedności stylistycznej – wymieszanie stylu wysokiego z językiem potocznym. SIELANKA  Zosia jako pasterka – lekka i beztroska dziecina  Idyllyczność życia w Soplicowie  Ślub jako pokaz ludowości KOMEDIA  Błaha intryga miłosna  Komizm sytuacji, komizm postaci  Opowieść o Domeyce i Doweyce  Spór Asesora z Rejentem SATYRA  Satyra na konserwatyzm o wychowaniu  Satyra na przywiązanie szlachty do tradycji POWIEŚĆ POETYCKA Tajemnicza postać – ks. Robak ukrywa swoje prawdziwe pochodzenie Nieszczęśliwa miłość – Jacek Soplica i Ewa Horeszkówna Motyw cierpienia – Jacek Soplica ma wyrzuty sumienia z powodu zabójstwa GAWĘDA  Gawęda to swobodny tok w opowiadaniu, bezpośrednie zwroty do czytelnika, narracja w 1 osobie, dygresje, zakłócona chronologia  Nauka sędziego o grzeczności – bezpośrednie zwroty do słuchaczy  Opowieść o Domeyce i Doweyce – urozmaica treść, jest przerywnikiem  Opowieść o zamku, przytoczona przez Gerwazego – brak obiektywizmu na określony cel BAŚŃ  Częste stosowanie epitetu „złoty”  Opis matecznika – nieokreślone miejsce, dawne czasy, ukryte moce  Opis przyrody – opis puszczy  Przedstawienie postaci: Maciek – kreowany na czarnoksiężnika, Zosia – niewinna dzieweczka, Jacek Soplica - przeklęty rycerz  Opis bitwy, która nie wstrząsa drastycznością zabijania  Optymistyczny ton utworu  Personifikacja zjawisk przyrody POEMAT HEROIKOMICZNY  Opis bitwy – powaga sytuacji zostaje zakłócona np. porównaniem bohaterów do płazów  Cały impet zajazdu uderza w zwierzęta gospodarskie – opis rzezi kurcząt, gęsi i bydła  Błahy konflikt a wielka bitwa  Parodia w opisie bitwy – czyny niezwykłe są wręcz nierealne POWIEŚĆ AWANTURNICZO-HISTORYCZNA WALTERA SCOTTA  Odpowiednia sceneria – zamek  Motyw pięknej nieznajomej – Zosi  Motyw zdrady, zakończony małżeństwem – Zosia i Tadeusz  Walka pomiędzy rodami  Tło to wydarzenia historyczne  Szczęśliwe zakończenie – wszystko zostaje wyjaśnione

Cechy gatunku w Panu Tadeuszu

Materiały

Świat wartości w "Innym Świecie" Świat wartości a determinacja człowieka przez historię - moje rozważania o „Innym Świecie” Grudzińskiego. „Inny Świat” - Gustawa Herlinga Grudzińskiego to jedna z najbardziej wstrząsających książek literatury łagrowej. Zapiski Sowieckie wyrosły z przeżyć i doświadczeń więziennych, obozowych autora i jego współtowarzysz...

Dobra nietrwałe, trwałe i usługi - wyjaśnienie DOBRA NIETRWAŁE To artykuły żywnościowe i nie żywnościowe zużywane w jednym czy kilkunastu aktach konsumpcji. Wyróżniamy: • dobra o stałych preferencjach konsumpcyjnych, które odznaczają się małą elastycznością popytu (np. mleko, chleb, proszki do prania) • dobra o zmiennych preferencjach konsumpcyjnych, których wskaźniki elastyc...

Wyjaśnienie pojęć: styl afektywny i temperament a) styl afektywny – cała dziedzina różnic indywidualnych modulujących sposób reagowania na zdarzenia rodzące emocje. Nie obejmuje nastroju. Wiąże się z pewnymi funkcjami układu nerwowego b) temperament – odnosi się do różnic indywidualnych w reagowaniu na wyzwania środowiska. Niezmienniki temperamentalne – stałość w sposobach ...

Definicja neologizmu, podział i przykłady Neologizmy, pojęcie, podział, przykłady Neologizmy - przeciwieństwo archaizmów; słowa nowe; innowacje.Tworzone są przede wszystkim z konieczności nazywania nowych przedmiotów i pojęć, powstających wraz z rozwojem kultury materialnej i duchowej społeczeństawa. Neologizmy uzasadnione i potrzebne przestają byc neologizmami, gdy się upowszechnią i ...

Motyw domu i rodziny - przykłady MOTYW DOMU: 1. Jan Kochanowski. 2. Adam Mickiewicz \"Pan Tadeusz\". 3. Eliza Orzeszkowa \"Nad Niemnem\". 4. Henryk Sienkiewicz \"Potop\". 5. Gabriela Zapolska \"Moralność pani Dulskiej\". 6. Stefan Żeromski \"Przedwiośnie\". 7. Zofia Nałkowska \"Granica\". MOTYW RODZINY: 1. Molier \"Świętoszek\". 2. Julian Ursyn Nie...

Krytyka szlachty w literaturze polskiej 6. Krytyka szlachty w literaturze polskiej Szlachta przez wiele wieków naszej historii była nie najliczniejszą, ale za to najważniejszą grupą społeczną, dbając o obronę granic, tworząc kulturę i tradycję narodową. Mimo to wielokrotnie była wówczas krytyko¬wana i atakowana przez przedstawicieli samej szlachty. Pierwsze słowa krytyki pojawi...

Analiza i interpretacja Romantyczności Baczyńskiego „ Krzysztof Kamil Baczyński łączy w sobie mit rycerza bez skazy i trubadura... „ Romantyczność Zgliszcza. Takie już prawo wyrastać z popiołów. Wiatr rozrzuca kwiaty przejrzyste jak szkło. Podaj ręce, kochana, które ku temu są, by się zamykać jak koło. O lasy niewidzialne, knieje, co się chylą, i oddech ich na ustach,...

Rola negatywnych emocji w reklamie . Rola emocji negatywnych Rola negatywnych emocji w oddziaływaniu reklam jest nieco bardziej złożona. Podczas przeprowadzonych badań uczestnikom pokazano trzy filmy, w których pracownik banku zachęcał do używania kart kredytowych . W pierwszym z nich mężczyzna koncentrował się na tym, że łatwiej jest za pomocą karty regulować wszelkie rachu...