Budowa geologiczna Ameryki Północnej

Budowa geologiczna Najstarszą częścią Ameryki Północnej jest prekambryjska platforma północnoamer., zajmująca centr. i pn. część kontynentu; od wsch. graniczy ona z Appalachami i pasmem fałdowym wsch. Grenlandii, od zach. — z G. Skalistymi, na pd. sięga po rz. Arkansas i Ohio. Fundament platformy, zbud. z prekambryjskich skał metamorficznych i magmowych (głębinowych i wylewnych) sfałdowanych w kilku orogenezach prekambryjskich i następnie zdenudowanych, odsłania się na powierzchni na tarczach kanad. i grenlandzkiej, rozdzielonych młodym rowem tektonicznym M. Baffina; na pozostałym obszarze platformy fundament jest przykryty pokrywą platformową składającą się z osadów paleozoiczno-kenozoicznych. Od wsch. i pd.-wsch. do platformy prekambryjskiej przyrasta łańcuch gór powstałych w orogenezach kaledońskiej i hercyńskiej; ciągnie się on wzdłuż wsch. Grenlandii, przez Appalachy do Niz. Zatokowej, gdzie jest głęboko zdenudowanym podłożem, na którym osadziła się pokrywa skał mezozoiczno-kenozoicznych, tworząc wraz z podłożem platformę paleozoiczną. Od zach. do platform prekambryjskiej i paleozoicznej przyrastają Kordyliery, składające się z 2 łańcuchów powstałych w orogenezie alp.; na wsch. — G. Skaliste, sfałdowane pod koniec kredy (Laramidy), na zach. — G. Nadbrzeżne, sfałdowane w trzeciorzędzie. Do końca kredy Ameryka Północna i Europa tworzyły razem prakontynent zw. Laurazją. Główne bogactwa naturalne: rudy żelaza, uranu, cynku i ołowiu, manganu, wolframu, rtęci, srebra, niklu, miedzi, tytanu, molibdenu, kobaltu, złoto, platyna, węgiel kam. i brun., fosforyty, ropa naft., gaz ziemny, magnezyty, sole potasowe, siarka, boksyty, azbest.