Bohaterowie romantyczni w 'Tangu"



Artur i bohaterowie romantyczni Wśród licznych kontekstów interpretacyjnych nie można pominąć wielkich dzieł romantycznych. Powinowactwa dotyczą przede wszys¬tkim bohaterów literackich. Typ bohatera lansowany w wielkich dra¬matach romantycznych (Kordian Juliusza Słowackiego i III cz. Dziadów Adama Mickiewicza) odżywa tu w zmodyfikowanej, uwspółcześnionej wersji, w osobie Artura. Przypomnijmy krótko prezentowane już w naszej serii sylwetki bohaterów romantycznych. Są postaciami sfrustrowanymi, nie po¬trafią zaakceptować otaczającej ich rzeczywistości, podejmują samotną walkę o jej zmianę i całkowicie się jej poświęcają. Konrad, Kordian i Artur mają za sobą nieszczęśliwą miłość. Poczucie od¬trącenia, braku wzajemności prowadzi do „przekucia” uczuć do ko¬biety na patriotyzm (w przypadku Artura chodzi o postawę prospo-łeczną, prorodzinną). Wewnętrzna przemiana bohaterów romanty¬cznych czyni z nich zapamiętałych bojowników o odzyskanie niepod¬ległości. Bohater Tanga natomiast skupia się na przywracaniu właś¬ciwego sensu pojęciu wolności i usiłuje wyprowadzić rodzinę z nadmiernej swobody. Pozornie wydaje się, że Mrożek przeciwstawia Ar¬tura bohaterom Mickiewicza i Słowackiego – przecież stara się narzu¬cić bliskim pewne rygory, ograniczyć tak wysoko cenioną przez nich wolność. W gruncie rzeczy jednak wysiłki „młodego gniewnego”, zbuntowanego studenta nie mają na celu zniewolenia, ale przywróce¬nie domownikom właściwej hierarchii wartości moralnych. Dopiero wtedy można rozważać sens i praktyczny wymiar pojęcia wolności. Artur od początku skazany jest na działanie samotne. Przyłączenie się niestałego w poglądach wuja Eugeniusza jest wyłącznie chwi¬lowym aplauzem i koniunkturalnym poparciem aktualnego lidera. Samotne próby odnowy tradycji i poszukiwania nowej idei, która połączyłaby wszystkich, z góry skazane są na klęskę. Nikt z bliskich – ani rodzina, ani narzeczona – nie rozumie i nie popiera starań Artura. Tym bardziej nie może on liczyć na intruza, chłopka-roztrop¬ka, Edka. Bohater Tanga nie odbywa, co prawda, wzbogacających o nowe doświadczenia podróży romantycznych; na miejscu, w mieszkaniu obserwuje różne postawy i skłonności. Rozczarowanie przynosi kon¬frontacja zachowań domowników z tradycyjnym systemem wartości. Romantyczna walka o odzyskanie niepodległości przybiera w Tangu formę buntu przeciwko demoralizacji i antyrodzinnej (czytaj: aspołecznej) postawie bohaterów. Są oni pozbawieni hamulców moralnych i wrażliwości, nie są zdolni do prawdziwej miłości ani nienawiści. Tylko Artur swoją psychiką nawiązuje do charakterystyki emocjonalnej bohaterów okresu romantyzmu. Bunt przeciwko ojcu (artysta-eksperymentator) jest zarazem pro¬testem przeciwko sztuce, która nie ma zdolności ocalania wartości tradycyjnych i tworzenia nowych, jest tylko pustą, bezduszną formą. W tym aspekcie postać Artura z jednej strony stoi w sprzeczności z postawą bohaterów romantycznych doceniających rolę poezji w kształtowaniu rzeczywistości, z drugiej zaś, domagając się odnowy i poszukując idei integrującej bliskich, zbuntowany odnowiciel obyczajów i form stara się także sztuce przywrócić jej katarktyczną moc. Ofiara Artura – z punktu widzenia romantyków haniebna śmierć zadana ciosem w plecy – nie tylko nie przynosi efektów, o które za¬biegał bohater, ale wręcz pogłębia kryzys. Misję pokonanego bohat¬era kontynuuje w pewnym sensie Edek, jednak zupełnie odwraca kierunek przemian. Nadmiernie i patologicznie rozwinięta swoboda zostaje zamieniona na bezwzględny totalitaryzm – odtąd styl życia będzie narzucał obcy – Edek. Odpowiednikiem klęski bohatera romantycznego jest w dramacie Mrożka upadek ideałów Artura. Wraz z jego śmiercią giną marzenia i nadzieje na pozytywną przemianę świata i ludzi. Potwierdza się jeszcze raz smutna prawda, że władzę zdobywa silniejszy, nie mądrzejszy, że rozbicie społeczne i utrata wartości etycznych to pier¬wszy krok do zniewolenia i klęski. Przywołane tu konteksty literackie nie wyczerpują całego bogactwa powiązań dramatu Mrożka z szeroko pojętą tradycją literacką. Poprzestaniemy jednak na tych najważniejszych odniesieniach, które pozwolą bardziej wnikliwie ocenić erudycję autora i przesłanie ide¬owe utworu.

Bohaterowie romantyczni w 'Tangu"

Materiały

Analiza "Świata (poema naiwne)" Czesława Miłosza Świat (poema naiwne) (z tomu Ocalenie 1945). Jest to poemat, złożony z dwudziestu wierszy, których tytuły wy¬znaczają krąg poetyckich obrazów, pozornie prostych i banalnych ¬Droga, Furtka, Ganek, Jadalnia, Schody, Obrazki, Z okna. Cykl skomponowany został w taki sposób, by czytelnik stopniowo, krok po kroku, wstępował w krainę dz...

Aktywni zawodowo i bierni zawodowo - wyjaśnienie AKTYWNOŚĆ EKONOMICZNA ZAWODOWO I. Aktywni zawodowo 1. Pracujący – osoby w wieku 15 lat i więcej formalnie posiadające pracę przynoszącą dochód, w tym także osoby okresowo nie wykonujące pracy z powodu np.: choroby, urlopu, przerwy w działalności zakładu itp. 2. Bezrobotni – osoby formalnie nie posiadające pracy przynoszącej dochód...

Poeci polscy po 1918 r. Nowe elementy w teorii i praktyce poetyckiej poetów polskich po 1918r. (wybrane przykłady). „Zobaczyć świat inaczej” - kto wie czy to hasło nie definiuje przewrotu w sztuce nowej epoki. Oczywiście, wynika taki pogląd z przemian techniczno-filozoficznych w nowym, powojennym świecie, z osiągnięć nauki i nowych filozofii. Jeśli fizyk...

Dzieła pisane zgodnie z teorią mimesis Mimesis - inaczej naturalny, naśladowanie; Kategoria pochodząca z założeń estetyki starożytnej, oznacza naśladowanie rzeczywistości w sztuce, czyli wymóg, aby dzieło sztuki było odwzorowaniem rzeczywistości, by wydarzenia mogły się sprawdzić. Jeśli twórca chciał być doskonałym musiał naśladować naturę. Stąd wszystkie prądy literackie, które post...

Ryzyko i formy zabezpieczeń Ryzyko – zagrożenie nie osiągnięciem zamierzonych celów. Czynniki wpływające na rozmiary ryzyka: - czynniki ogólnogospodarcze – poziom wzrostu gospodarczego, - czynniki społeczne – strajki, pozycja związków zawodowych, - czynniki demograficzne – wzrost demograficzny - czynniki techniczne – telekomunikac...

Postacie i zjawiska nadprzyrodzone w "Makbecie" Postaci i zjawiska nadprzyrodzone Szczególną rolę pełnią w tragedii Szekspira postaci o innym, niż zwyczajni ludzi, sposobie istnienia. Są wśród nich trzy anonimowe wiedźmy i Hekate oraz Duch Banka. Czarownice wywodzą się z wierzeń ludowych o wpływie złych mocy na życie ludzi. Duch zamordowanego przychodzi, by przypominać zabójcy o strasz...

Wojna i miłość jako motywy w "Panu Wołodyjowskim" Wojna i miłość – główne motywy tematyczne Fabuła Pana Wołodyjowskiego, podobnie jak dwu pierwszych części Trylogii, umiejscowiona jest głównie na wschodnich kresach Rzeczypospolitej w „czasach wojennych”, w środowisku szlachecko-żołnierskim. Bohaterowie intrygi miłosnej, są jednocześnie uczestnikami wojennych przygód. ...

Model szlachcica - sarmaty w "Pamiętnikach" Jan Chryzostom Pasek był typowym przedstawicielem swojej epoki - wyuczony w kolegium jezuickim, wojował u boku Czarnieckeigo w kilku wojnach, później pędził żywot szlachcica na wsi pod Krakowem. Jego \"Pamiętniki\" są jednymi z wielu i to co je wyróżnia to jędrny styl, zwarty, oparty na języku potocznym, pełen zwrotów obrazowych, przysłów, anegd...