Ballada "Lilie" A.Mickiewicza - Romantyzm

Wiara i miłość Oświeceniowe wartości nie wystarczają do życia młodemu pokoleniu, zaczyna ono budować swój własny świat wartości i w poszukiwaniach sięga do tradycji ludowych. Racjonalistyczne podejście do spraw wiary i ducha spowodowało ogromną pustkę w wyobraźni człowieka, zanegowało istnienie Boga, do którego człowiek zawsze będzie tęsknił i od Niego będzie zaczynał szukać prawdy o sobie samym. Skarbnicą wiedzy o postępowaniu człowieka i zasadach moralnych rządzących życiem jest obserwacja zwyczajów i wierzeń ludu wiejskiego, który kieruje się w swym postępowaniu prostymi zasadami moralnymi stojącymi jak granitowy pomnik wśród zamków z piasku. Stąd takie zainteresowanie romantyków wsią i ludźmi prostymi, ich obyczajami i postępowaniem w różnych sytuacjach, tradycjami ludowymi, opowieściami, legendami, baśniami, codziennym życiem, historią, życiem religijnym przodków. Widać ów świat niemal w każdym dziele poetów romantycznych ˙w mniejszym lub większym stopniu, ale prawdy i wnioski wypływające z analizy stosunków panujących w owym świecie znajdujemy wszędzie, są one też aktualne po dziś dzień. W balladzie "Lilie" Mickiewicz przedstawia historię pewnej kobiety, która zdradziła swego męża przebywającego na wojnie. Gdy mąż do niej powrócił, zabiła go, ponieważ bała się, iż on dowie się prawdy. Na jego leśnym grobie posadziła lilie. Do domu przybywają szwagrowie, bracia zabitego męża i dziwią się, że jeszcze nie powrócił, wyruszył do domu jako pierwszy z nich. Postanawiają zaczekać. Po roku wątpią w jego powrót. Obaj oświadczają się uznanej za wdowę bratowej. Niewierna żona przez cały czas nie czyni skruchy, nie żałuje popełnionego czynu, do czego namawia ją pustelnik, boi się jedynie, aby jej czyn nie wyszedł na jaw. Szwagrowie plotą wieńce z kwiatów, a który wieniec przypadnie bratowej bardziej do gustu, tego właściciel zostanie jej mężem. Nadchodzi dzień ślubu, panna młoda wchodzi do kościoła, gdzie wszyscy niecierpliwie oczekują jej wyboru. Przed nią stoją dwa wieńce, oba uplecione z lilii. Szwagrowie kłócą się o to, który z nich uplótł ten piękniejszy wieniec. Nagle pojawia się w świątyni duch zabitego męża, lilie w wieńcach pochodzą z jego grobu. Ziemia zapada się i wszyscy giną, ginie niewierna żona. Mimo że nikt nie znał jej zbrodni, została ukarana. Ta kara była jej przeznaczona i spotka każdego, kto w swoim życiu postępuje niegodnie. W kolejnych balladach i też w „Dziadach” dowiadujemy się innych prawd moralnych o życiu człowieka.