Wilk i owieczka Tytuł utworu z tomu Hermes, pies i gwiazda (1957) od razu przy¬wodzi na myśl bajki, których autorzy chętnie posługują się bohaterami zwierzęcymi, by poddać krytyce lub ośmieszyć niewłaściwe postawy i złe cechy ludzkie. Jest to chwyt literacki odwołujący się do stereoty¬powych opinii o zwierzętach. Konwencja bajkowa zakłada, że nazwa gatunkowa zwierzęcia od razu wywołuje określone skojarzenia: wilk – zły, drapieżny, krwiożerczy; owieczka (znamienne zdrobnienie) – łatwowierna, naiwna, potulna; lis – chytry, cwaniak, spryciarz realizujący swoje cele kosztem innych itp. Zgodnie z założeniami formy literackiej zestawienie postaci wilka z owieczką prowadzi do jedynego efektu: oto naiwną, niezdolną do przewidywania wypadków owieczkę wilk na pewno zje – inaczej być nie może. Tak było w bajkach Ezopa, Krasickiego i wielu innych autorów, ale czy tak jest u Herberta? Poeta podejmuje w swoim utworze swoistą grę z bajkową kon¬wencją i czytelnikami oczekującymi stereotypowych rozstrzygnięć. Oto wilk w imię konwencji zamierza zjeść owieczkę, choć tak naprawdę chętnie oglądałby w jej towarzystwie zachód słońca. Chociaż owieczka nie spełnia warunków – nie opuściła mamy (już jej nie ma, bo wcześniej zjadł ją inny wilk), ani nie znajduje się w lesie (jest tam, gdzie być powinna – w zagrodzie), wilk nie może odstąpić od swojego zamiaru. Nie czuje w sobie wewnętrznej potrzeby takiego działania, ale silne ciążenie konwencji. Pociesza owieczkę: Po śmier¬ci zaopiekują się tobą autorzy pouczających czytanek. Tymczasem nadawca ujawniony na płaszczyźnie wypowiedzi zwraca się do czytelników: Nie naśladujcie wilka, kochane dzieci. Nie poświęcajcie się dla morału. Tekst ma charakter opowiastki z dialogiem. Jest to rodzaj metabajki – tzn. bajki o bajce. Wilk przyjmuje tu podwójną rolę: postaci z bajki i bohatera, który narzuca sobie sposób postępowania takiej postaci.7 Narrator zaś wysnuwa morał z podwójnej roli wilka, i to ujęty w wezwaniu „niepoświęcajcie się dla morału”. Wilk sądził, że musi zjeść owieczkę, aby ocalić morał (jest tu subtelna gra między tworzeniem sobie alibi a poświęceniem [...]), tymczasem z przypowieści wysnuty zostaje antymorał, czyli nauka, aby nie dążyć do morału za wszelką cenę.8
Analiza "Wilk i owieczka" Zbigniewa Herberta
Wilk i owieczka Tytuł utworu z tomu Hermes, pies i gwiazda (1957) od razu przy¬wodzi na myśl bajki, których autorzy chętnie posługują się bohaterami zwierzęcymi, by poddać krytyce lub ośmieszyć niewłaściwe postawy i złe cechy ludzkie. Jest to chwyt literacki odwołujący się do stereoty¬powych opinii o zwierzętach. Konwencja bajkowa zakłada, że nazwa gatunkowa zwierzęcia od razu wywołuje określone skojarzenia: wilk – zły, drapieżny, krwiożerczy; owieczka (znamienne zdrobnienie) – łatwowierna, naiwna, potulna; lis – chytry, cwaniak, spryciarz realizujący swoje cele kosztem innych itp. Zgodnie z założeniami formy literackiej zestawienie postaci wilka z owieczką prowadzi do jedynego efektu: oto naiwną, niezdolną do przewidywania wypadków owieczkę wilk na pewno zje – inaczej być nie może. Tak było w bajkach Ezopa, Krasickiego i wielu innych autorów, ale czy tak jest u Herberta? Poeta podejmuje w swoim utworze swoistą grę z bajkową kon¬wencją i czytelnikami oczekującymi stereotypowych rozstrzygnięć. Oto wilk w imię konwencji zamierza zjeść owieczkę, choć tak naprawdę chętnie oglądałby w jej towarzystwie zachód słońca. Chociaż owieczka nie spełnia warunków – nie opuściła mamy (już jej nie ma, bo wcześniej zjadł ją inny wilk), ani nie znajduje się w lesie (jest tam, gdzie być powinna – w zagrodzie), wilk nie może odstąpić od swojego zamiaru. Nie czuje w sobie wewnętrznej potrzeby takiego działania, ale silne ciążenie konwencji. Pociesza owieczkę: Po śmier¬ci zaopiekują się tobą autorzy pouczających czytanek. Tymczasem nadawca ujawniony na płaszczyźnie wypowiedzi zwraca się do czytelników: Nie naśladujcie wilka, kochane dzieci. Nie poświęcajcie się dla morału. Tekst ma charakter opowiastki z dialogiem. Jest to rodzaj metabajki – tzn. bajki o bajce. Wilk przyjmuje tu podwójną rolę: postaci z bajki i bohatera, który narzuca sobie sposób postępowania takiej postaci.7 Narrator zaś wysnuwa morał z podwójnej roli wilka, i to ujęty w wezwaniu „niepoświęcajcie się dla morału”. Wilk sądził, że musi zjeść owieczkę, aby ocalić morał (jest tu subtelna gra między tworzeniem sobie alibi a poświęceniem [...]), tymczasem z przypowieści wysnuty zostaje antymorał, czyli nauka, aby nie dążyć do morału za wszelką cenę.8
Materiały
Synkretyzm rodzajowy a gatunkowy
12. „Omów synkretyzm rodzajowy i gatunkowy wybranego dramatu romantycznego”.
Dramat romantyczny to gatunek o charakterze synkretycznym, łączący elementy różnych gatunków i rodzajów literackich, a także różne kategorie estetyczne. Nawiązuje do nowatorskiej formy dramatu szekspirowskiego, stojącego w opozycji do dramatu klasycznego...
Krótka interpretacja "Z lasu" Baczyńskiego
Wiersz ten jest wyrazem rozterek poety związanych z decyzją włączenia się do walki zbrojnej, do której przygotowywał się w Szkole Podchorążych Rezerwy i którą potem prowadził jako uczestnik powstania warszawskiego. Baczyński był rozdarty wewnętrznie: subtelny poeta musiał godzić się z koniecznością zabijania. Swoje wahania przedstawił między inn...
Kierunki artystyczne w literaturze i sztuce Młodej Polski
Artyści Młodej Polski wprowadzili nowe kierunki artystyczne, a także kontynuowali część starych kierunków.
Jednym ze starych kierunków które kontynuowali był realizm. Przedstawiał on świat zgodnie z jego charakterem, wybierał z otoczenia najbardziej typowe zjawiska i poddawał je krytyce autora. Innym kierunkiem kontynuowanym przez artystów mł...
Rola poety w życiu społeczeństwa - romantyzm
PLAN:
I WSTĘP:
1. Rola poety w życiu całego społeczeństwa.
2. Co o poezji i poetach mówili romantyczni filozofowie.
II ROZWINIĘCIE:
1. Czy Pielgrzym jest poetą ? (\"Sonety krymskie\")
2. Walkę o wolność narodu podejmuje poeta samotny. (III część \"Dziadów\")
3. Cymbalista - piewcą narodowych dziejów. (\"Pan Tadeusz\")
III ZAKOŃCZENIE:
1...
Ziemniaki i maniok - uprawa
• ZIEMNIAKI: roślina pochodzenia amerykańskiego, ma niewielkie wymagania glebowe i klimatyczne,
konieczne jest nawodnienie w okresie zawiązywania bulw, w KSR wykorzystywane jako roślina
alimentacyjna, także jako pasza dla trzody chlewnej oraz surowiec przemysłowy do wyrobu spirytusu,
drożdży, mączki ziemniaczanej i...
Literatura średniowieczna - wypracowanie
PLAN:
I. Wstęp:
Literatura średniowieczna jako obraz epoki
Dzisiejsze spojrzenie na średniowiecze
II. Rozwinięcie:
Utwory o charakterze religijnym i filozoficzno-refleksyjnym, nie mogące podlegać ocenie:
\"Legenda o św. Aleksym\" - ideał świętego
\"Rozmowa Mistrza Polikarpa ze Śmiercią\" - średniowieczna filozofia życia.
Utwory pre...
Twórcy sztuki renesansu
twórcy sztuki renesansu:
szkoła florencka:
Leonardo da Vinci: (1452 - 1519) \"Ostatnia wieczerza\", \"Dama z łasiczką\", \"Mona Lisa\"
Rafael Santi: wnętrza Watykanu, obrazy Madonny z dzieciątkiem, \"Szkoła ateńska\" (tworzona w latach 1483 - 1520)
Michał Anioł: \"Madonna z dzieciątkiem\", \"Święta rodzina\",z rzeźb: \"Pieta\", \"Dzi...