Analiza "Niektórzy lubią poezję" Wisławy Szymborskiej

Niektórzy lubią poezję Wiersz zamieszczony w tomie Koniec i początek z 1993 r. już w ty¬tule ujawnia powszechnie znaną prawdę – poezja jest obiektem zainte¬resowania niewielu ludzi. Tylko niektórzy, nie wszyscy, mniejszość lu¬bi poezję. Wśród nich jest spora grupa takich, którzy deklarują swoją sympatię dla tej dziedziny piśmiennictwa, dlatego, że „muszą”. Są to uczniowie i sami poeci. Naprawdę bezinteresownie i szczerze poświę¬cają jej uwagę nieliczni – będzie tych osób chyba dwie na tysiąc. Pod¬miot liryczny niczego nie sugeruje ani nie podpowiada, po prostu stwierdza, że poezja ma niewielu czytelników, ale to wcale nie wpływa na jej ocenę, nie przesądza o wartości. Tak jak można lubić jakieś potrawy, kolory, stroje itp., mówi się o upodobaniu do wierszy. Podmiot liryczny jednak stwierdza, że w prze¬ciwieństwie do wymienionych elementów codzienności, poezja nie daje się precyzyjnie określić, zdefiniować, chociaż wiele takich prób podejmowano. To, że jest owiana nutą tajemnicy, niezwykłości, niepo¬wtarzalna, jedyna w każdej konkretnej realizacji (wierszu), stanowi jej największą wartość. Na pytanie, co to takiego poezja, osoba mówiąca w liryku odpowiada: A ja nie wiem i nie wiem i trzymam się tego // jak zbawiennej poręczy. Powtórzone stwierdzenie nie wiem wskazuje, że mimo woli człowiek dąży do uściśleń i definicji, jednak nawet wielo¬letnie pisanie wierszy (poznawanie poezji zarówno w doświadczeniu czytelniczym jak i podczas aktu tworzenia) nie daje podstaw do jedno¬znacznych etykiet. Owa niedefiniowalność poezji sprawia, że jest ona zawsze atrakcyjna, za każdym razem frapująca, nowa. Nazywanie, określanie, ujmowanie w ścisłą terminologię to działa¬nia nie przystające do liryki. Nie są potrzebne ani właściwe. Czytelni¬cy poezji, chociaż nieliczni, a także jej twórcy, nie przestaną czytać i pisać wierszy z powodu braku definicji. Wystarczy, że jedni i drudzy po prostu są – to uzasadnia istnienie takiej dziedziny twórczości. Niektórzy lubią poezję to wiersz wolny, biały, o budowie stroficznej. Składa się z trzech sześciowersowych zwrotek o różnej liczbie sylab (od dwu do trzynastu). Pierwsze wersy poszczególnych strof układają się w zdanie umieszczone już raz w tytule: Niektórzy lubią poezję. Charakterystyczną cechą poetyki utworu są powtórzenia: anafora i paralelizm składniowy w strofie drugiej oraz wspomniane już wyznanie: nie wiem w trzeciej, podkreślające stan świadomości podmiotu lirycz¬nego dotyczący tego, czym jest poezja. Ów swoisty, prosty manifest – czy raczej antymanifest poetycki – nie propaguje żadnego programu, nie określa zadań liryki ani charak¬teru powołania artystycznego twórcy. Autorka wyraźnie sugeruje, że nie o to chodzi. Wystarczy, że wiersze powstają i znajdują czytelników. To, że stanowią oni zaledwie małą cząstkę wśród innych, nie umniej¬sza sensu pisania ani rangi poezji.